به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در استان کردستان، کشور ایران با وسعت و بزرگی ظاهری، مردمانی دارد در معنویت و انسانیت بسیار بزرگتر از طول و عرض جغرافیایی.
دین در کالبد ملت ایران جای خود را باز کرده است و امروز چیزی به اسم بی دینی، لائیک، سکولاریسم در میان این قوم پاک و بصیر جایگاهی برای عرض اندام ندارد.
هر وجب از این مملکت اسلامی، جایگاه بزرگ مردانی است که جان خود را در راه اعتلای دین اسلام و حفظ شریعت مقدس اسلام فدا کرده است.
سالهای سال است که در یکی از استانهای مهجور کشور، روستایی همانند نگین می درخشد و آن روستا، روستای «نِگل» در شهرستان مریوان است که به خاطر وجود قرآن قدیمی و تاریخی اش زبانزد هر پژوهشگر ایرانی و خارجی است.
وجود کتاب قرآن قدیمی و تاریخی در روستای نگل مریوان کردستان یکی از چهار کتاب قرآن قدیمی دنیاست، هر ساله به ویژه در ایام نوروز به مقصد صدها هزار مسافر و عاشق دین محمدی (ص) شده است.
روستای نگل در 65 کیلومتری شهرستان سنندج قرار دارد و در 4 فصل سال مقصد مسافران و گردشگران بسیاری از اقصی نقاط کشور است.
روایت های بسیاری از کتاب قرآن موجود در روستای نگل وجود دارد که بسیار شنیدی و خواندنی است.
یکی از متواترین داستانها درباره قرآن روستای نگل کردستان داستانی است که قرنهاست در بین مردم چرخیده است.
براساس این داستان؛ یک روز چوپانی برای چراندن گوسفندانش از مسیر این روستا که البته آن زمان خالی از سکنه بوده است، عبور می کند؛ دیدن گُلی بسیار زیبا او را وسوسه می کند که آن را بچیند، وقتی چوپان گُل را از دل خاک بیرون میآورد، چالهای پدید میآید که در آن صندوقچهای پدیدار است؛ چوپان که به تنهایی نمیتواند صندوقچه را ازدل خاک بیرون آورد، اهالی روستا را باخبر میکند، مردم روستا نیز صندوقچه را بیرون میآورند که در آن قرآن بزرگی را مییابند و گویا بر پوست آهو نوشته شده است؛ اهالی این امر را به فال نیک گرفته و در همان مکان مسجدی میسازند و روستای نگل را نیز که چند کیلومتر دورتر از مکان امروزی آن قرار داشته به این محل جدید انتقال میدهند.
لذا این روستا، «نوگل» نام می گیرد که بعد از گذشت سالیان به روستای «نِگل» تغییر نام می دهد، و اکنون نزدیک به 2 هزار سکنه در قالب 450 خانوار دارد، البته برزگان و ریش سفیدان منطقه روایت های متفاوتی از نام این روستا دارند.
در کتاب های «حدیقه ناصریه» و «تحفه ناصریه» درباره روستای نگل آمده است:« در مسیر قدیمی که به مسجد عبدالله عمر یا عبدالله عمران مشهور است و قرآن بزرگی در این مسجد وجود دارد که به خط کوفی نوشته شده است.قرآن این روستا در داخل مسجدش جای گرفته که بنا به اعتقادات و باورهای مردم یکی از چهار قرآن خطی است که در زمان خلیفه سوم به رشته تحریر درآمده و به چهار اقلیم دنیا فرستاده شده است؛ براساس شواهد و شیوه نگارش و اعرابگذاری آن احتمالاً این قرآن متعلق به سده چهارم یا پنجم ه.ق است.»
همچنین در این کتاب آمده است که «قطع این قرآن رحلی بزرگ، جلد آن از جنس چرم، رنگ آن قهوهای تیره و کاغد صفحات آن ضخیم بوده که بهدلیل تشابهی که به پوست دارد بین مردم به پوست آهو شهرت یافته است.»
کتابت قرآن نِگل به خط کوفی است و از زیبایی های آن مطلا بودن سرسورهها و شمارههای آیات و همچنین مزین بودن به نقوش گیاهی است.
این کتاب قرآن بسیار قدیمی طوی به اندازه 38 سانتیمتر و عرض آن 21 و قطر آن 13 سانتی متر است. متاسفانه در طول تاریخ بارها این کتاب نفیس و دارای ارزش معنوی و مادی بارها به سرقت رفته است، که همین عوامل باعث برخی از صدمات به آن شده است.
آخرین بار که کتاب قرآن نگل توسط سارقین به سرقت رفت سال 1383 بود که خوشبختانه با تلاش پلیس در شهرستان جهرم توسط ماموران کشف و از سارقین بازپس گرفته شد و دوباره به محل خود بازگشت.
دولت های وقت هر کدام برای حفاظت از این گنجیه معنوی و مقدس بارها تقاضای انتقال آن به تهران را نموده اند که با ممانعت اهالی روستا و منطقه روبرو شده است، لذا این کتاب مقدس هنوز در این روستاست.
امام خامنه ای که به خوبی به ارزش معنوی این قرآن نفیس و تاریخی واقف بودند دستور دادند در همان روستای نِگل محلی امن برای حفاظت از آن ساخته شود و اکنون این اثر اسلامی در محفظه ای شیشه ای ضدگلوله محافظت می شود.
امسال هم همانند سالهای گذشته مسافران و گردشگران بسیاری برای بازدید از قرآن قدیمی نِگل به این روستا مراجعه می کنند و پیش بینی می شود که در روزهای آینده تعداد گردشگران و عاشقان این کتاب با ارزش نسبت به سالهای گذشته بیشتر از همیشه باشد.
گزارش: غلامرضا آیین مهر